Claes Oldenburg (28 Ocak 1929 – 18 Temmuz 2022), genellikle günlük nesnelerin büyük boyutlu kopyalarını içeren kamusal sanat enstalasyonlarıyla tanınan, İsveç doğumlu Amerikalı bir heykeltıraştı. Sanatçının çalışmalarında bir diğer tema, günlük nesnelerin yumuşak heykel versiyonlarıydı. Oldenburg’un eserlerinin çoğu, 2009 yılında hayatını kaybeden eşi Coosje van Bruggen ile işbirliği içinde yaratılmıştı ve çift 32 yıl boyunca evli kaldı. Oldenburg, New York City’de yaşamış ve çalışmalarını burada gerçekleştirmiştir.
Claes Oldenburg, 28 Ocak 1929 tarihinde Stockholm, İsveç’te doğdu. 1946-1950 yılları arasında Yale Üniversitesi’nde edebiyat ve sanat tarihi eğitimi aldı. Daha sonra Chicago’ya döndü ve Chicago Sanat Enstitüsü Okulu’nda derslere katıldı. Mesleki gelişimi sırasında Chicago Şehir Haber Bürosu’nda muhabir olarak çalıştı ve bu dönemde kendi stüdyosunu açarak sanata yöneldi. 1953 yılında Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlığına geçti. Sanatçının ilk eser satışı, Chicago’daki 57. Sokak Sanat Fuarı’nda gerçekleşti ve bu fuarda beş eserini toplam 25 dolara sattı.
Çalışmaları ve Sanat Tarzı
Oldenburg, soyut dışavurumculuğa bir alternatif sunan sanatçılarla tanıştı. Jim Dine, Red Grooms ve Allan Kaprow gibi isimlerle birlikte çalışan Oldenburg, 1957 yılında gazeteyle doldurulmuş bir kadın çorabından yapılan serbest asılı bir parça tasarlayarak yumuşak heykel fikriyle denemelere başladı. Bu parça daha sonra “Sosis” olarak anılacak.
1960’lara gelindiğinde, Oldenburg, yaşadığı Lower East Side mahallesinden ilham alarak giyim eşyaları ve yiyecek maddeleri gibi günlük nesneleri tasvir eden heykeller üretmeye başladı. Alçıya batırılmış tuval ve emaye boya gibi malzemelerle tasarladığı eserler, hem basit hem de etkileyici çizgiler taşıyordu. Oldenburg’un ilk ün kazandığı sergisi, 1959 yılında Washington Meydanı’ndaki Judson Memorial Kilisesi’nde düzenlendi.
Oldenburg, 1965 yılından itibaren çizimlere ve açık hava anıtları projelerine odaklandı. Sanatçının bu dönemdeki bazı dikkat çekici eserleri, New York’un Central Park’ında yer alan oyuncak ayı tasviri ve Yale Üniversitesi’nde sergilenen “Lipstick (Ascending)” heykelidir. Oldenburg’un büyük boyutlu heykelleri, hem övgü hem de eleştiri konusu olmuştur. Eserlerinin tematik zenginliği, güncel toplumsal ve kültürel soruları gözler önüne sermiştir.
Sanatçı, 1976 yılında Hollandalı sanat tarihçisi Coosje van Bruggen ile çalışmaya başladı ve 1977 yılında onunla evlendi. Oldenburg ve van Bruggen birlikte “büyük ölçekli projeler” adını verdikleri 40’tan fazla kamusal sanat eseri tasarladılar. Bunlardan en bilinenlerinden biri, 1988 yılında Minneapolis’teki Walker Sanat Merkezi için yapılan ikonik “Spoonbridge and Cherry” heykelidir. Bu eser, Minneapolis Heykel Bahçesi’nin temel parçası olmuştur.
Oldenburg ve van Bruggen’in bir diğer dikkat çeken eseri, Cleveland’daki “Free Stamp” heykelidir. İkilinin çalışma süreci, modern heykelciliğe yeni bir yorum getirmiştir. Mimari projelere de katkıda bulunan çift, Frank Gehry ile şu anda Venice Beach’te bulunan çarpıcı ” Giant Binoculars ” projesini hayata geçirmiştir.
Mirası
Oldenburg’un kamusal alanlarda yer alan devasa heykelleri, şehirlerin simgeleri haline gelmiştir. Eserleri, günlük yaşamı sanat yoluyla sorgulatan ve onu olağanüstü bir boyuta taşıyan özellikleriyle öne çıkar. Sanatçının çalışmaları, pop art hareketinin ve modern heykel sanatının önemli bir bölümü olarak sanat tarihinde kalıcı bir iz bırakmıştır. Claes Oldenburg, 18 Temmuz 2022 tarihinde, 93 yaşında hayatını kaybetmiştir. Ancak eserleri, hem estetik hem de kültürel anlamda sanat dünyasında yaşamaya devam etmektedir.