Türkiye Felsefe Kurumu Başkanı, filozof, akademisyen Prof. Dr. Ioanna Kuçuradi, Boğaziçi Üniversitesi’nde verdiği konferansta günümüzde mesleki kuralların belirlenmesinde ve günlük yaşamda kullanılan etik kavramı ile felsefik etik değerler kavramı arasındaki farka dikkat çekerken “Felsefik etik değerler ile ahlaki normlar birbirleri ile karıştırılmamalı” görüşünü dile getirdi.
Ioanna Kuçuradi Boğaziçi Üniversitesi’nde verdiği konferansta insan olmaya yakışır bir yaşamın öznel koşulları ve böyle bir yaşamın nesnel koşulları olan etik ilkeler olarak insan hakları üzerinde dururken, etik ve insan hakları eğitimi olarak “Değerler eğitimi”nin nasıl olması gerektiği konusunda değerlendirme yaptı.
Konuşmasında, felsefik olarak etik değerler ile bugün toplumda tartışılan etik değerler kavramları arasındaki farklılığa dikkat çeken Kuçuradi, 1970’lı yıllarda başlayan ve öncelikle biyomedikal ve basında ortaya çıkan meslek etiği tartışmalarının bugün tüm iş kollarında hatta kamuda global olarak yerleştirilmeye çalışılan etik değerler arayışına evrildiğini vurguladı. Kuçuradi, insanın günlük hayatında veya bir mesleğin gereklilikleri içinde belirlenen veya belirlenmeye çalışılan normların etik değerler ile karşılaştırılmaması gerektiğinin altını çizdi.
Kuçuradi, meslekler, yazılı veya yazılı olmayan normlar ile belirlenen değerler, kişinin kendisine özel olarak anlamlı ya da ahlaklı olarak kabul ettiği gerçekler ile yapılan hareketler ile insan dünyası için geçerli değerler ile yapılan eylemlerin arasındaki farkın iyi çizilmesi gerektiğini vurgularken, “Mesleki normlar, günlük hayatında insan davranışlarında kullandığı, yalnızca onu gerçekleştiren için anlamlı olan eylemler, toplumun veya geleneklerin getirdiği eylemler evrensel etik değerler olarak kabul edilemez. Burada tüm toplamda bir kavram karmaşası oluşmuştur. Felsefik etik değerler ile ahlaki normlar birbirleri ile karıştırılmamalı” dedi.
Kuçuradi şöyle devam etti: “Kişilerin değerleri yani dürüst olmak, adil olmak, doğruluk değerleri kişilere ilişkin normlar olurken etik sevgi, anlayış gibi değerler evrensel nitelikte olabilmelidir. Ahlaki normlar yasaların yapılmasında, meslek normlarının belirlenmesinde kullanılır. Ancak etik değerler, insan hakları örneğinde olduğu gibi, ırklardan, dillerden mezheplerden kültürlerden bağımsız değerler bütünü olarak karşımıza çıkar. Bu değerler ile davranılmaması bizi toplumda zor durumda bırakmaz veya yasaya aykırı olmaz. Ancak etik değerlerin dışında olabilir. Etik değerler insanın onurunu oluşturur. İnsan onuru ise, insan türünün en başta etik başarıları ve bilincini oluşturur.”
Kuçuradi, “Birey, çocukluğundan itibaren etik değer bilgisi ile eğitilebilir ve yaşamında bu değerleri kullanmaya alıştırılabilir. Eğer yaşamı etik değerler ile sürdürmeye karar verdiyseniz gerekli olan bu bilgidir. Normlara göre hareket etmenin ötesinde değerler bilinci ile hareket edebilecek bir eğitim verilmelidir. Ancak bunun için bu eğitimi verecek olan öğretmenlerin de etik değerler bilinci ile yetiştirilmeleri gerekmektedir” dedi.
